Ít nhất 2 trường hợp doanh nghiệp do người Việt thành lập tham gia khai thác vàng tại Ghana đã bị mất trắng hàng trăm ngàn USD đầu tư vào máy móc, mua đất và các chi phí phát sinh, đây là điều mà chúng tôi muốn cảnh báo tất cả những ai có hi vọng muốn làm giàu nhờ khai thác vàng tại Ghana để TUYỆT ĐỐI không tham gia và tránh tin lời những người đen bản địa.
Trường hợp 1
Mr. Việt là một nhà kinh doanh vàng bạc tại bang Virginia từ nước Mỹ có một vài khách hàng quen biết gốc Châu Phi, trong đó có một anh bạn là gốc Ghana. Tất nhiên Ghana nổi tiếng với trữ lượng vàng rất lớn và nền kinh tế thành công từ xuất khẩu vàng, nên chỉ cần một vài gợi ý từ anh bạn Ghana này, Mr. Việt đã từ Mỹ qua Ghana để đầu tư vào khai thác vàng. Sau 1 thời gian khảo sát, đầu tư máy móc và tổ chức cho nhân lực trực tiếp trong rừng để đào vàng thì một loạt sự cố xảy ra. Máy móc hỏng hóc không có ai bảo dưỡng sửa chữa, số tiền thu được không đủ để bù chi phí, sản lượng không đủ cao để tiếp tục… cuối cùng dự án đã phải bỏ bê khi các nhà đầu tư cạn kiệt nguồn vốn. Dự án chấm dứt nhanh chóng khi mà máy móc hỏng không thể sửa chữa cũng như kinh phí vận hành cạn kiệt.
Trường hợp 2
Gia đình anh Vinh vốn là một nhà kinh doanh tại Cộng hòa Séc, chuyên xuất nhập khẩu và phân phối bán buôn bán lẻ, sau nhiều năm lăn lộn và chắt chiu nơi xứ người anh đã có một cơ ngơi khang trang, ổn định. Anh có một tên nhân viên gốc Ghana (có vợ người Séc) làm việc lâu năm trong siêu thị của anh và cũng khá tin cậy, được giao cho nhiều việc. Sau một thời gian dài làm việc, và có được niềm tin lẫn nhau, tên Ghana này đã thuyết phục anh Vinh và gia đình đầu tư sang khai thác vàng tại Ghana, quê hương hắn. Sau nhiều lần khảo sát và nắm được quy trình công việc, anh Vinh đã đầu tư 2 cái máy xúc, 2 cái ô tô pickup đi rừng để quyết tâm với dự án khai thác vàng. Tên nhân viên Ghana tự dưng được chia một lượng cổ phần (do công sức) đồng thời được anh Vinh hỗ trợ rất nhiều về tài chính giúp cho hắn đưa vợ con về định cư tại Ghana, xây sửa nhà cũng như có các chi phí để chi tiêu trong suốt một thời gian dài… Từ một kẻ làm thuê, tên Ghana nghiễm nhiên trở thành ông chủ, chỉ phải lo “thủ tục” trong khi đó gia đình anh Vinh phải khổ sở trên rừng để lo khai thác, đào đãi và quản lý công việc, đối mặt với đủ thứ vất vả khổ sở. Có được bao nhiêu vàng đào được phải chia theo “cổ phần” của tên Ghana đó…
Sau nhiều khó khăn, công việc có sự tiến triển khá hơn thì Chính phủ Ghana bất ngờ đưa ra quy định về việc nếu như khai thác vàng trái phép sẽ bị tịch thu toàn bộ máy móc và người đứng ra khai thác trái phép có thể bị bỏ tù. Từ đây, anh Vinh quyết định dừng dự án khai thác, kéo máy về Accra và bán thanh lý để thu tiền về. Nhưng đây cũng là lúc tên Ghana trở mặt, tìm mọi cách ngăn cản việc gia đình anh kéo máy về thủ đô, đồng thời đưa sự việc lên tòa án vùng Akronong để đòi 1 cái máy “cổ phần” của hắn. Sự việc sẽ còn tiếp tục nhiều rắc rối và chắn chắn chưa dừng lại ở đó…
Có nên khai thác vàng tại Ghana
Từ 2 trường hợp nói trên, và cả xuất phát từ phía chúng tôi vốn đã tham gia khai thác vàng tại Ghana một thời gian, thì điều chắc chắn chúng tôi khuyên các cá nhân/doanh nghiệp Việt Nam là TUYỆT ĐỐI KHÔNG tham gia khai thác vàng tại Ghana. Hiện tại Ghana đã quy định rất chặt chẽ:
- Người nước ngoài KHÔNG được khai thác vàng nhỏ lẻ tại Ghana
- Chỉ các công ty/tập đoàn lớn có giấy phép mới được khai thác
- Bất kỳ cá nhân/tổ chức nào (kể cả của Ghana), nếu khai thác vàng không có giấy phép sẽ bị tịch thu máy móc và thậm chí ngồi tù.
- Trên một khía cạnh khác, bạn có thể thương mại vàng tại Ghana nếu có công ty tại nước sở tại, nhưng phải hiểu rõ quy định về việc thương mại, tổ chức thành lập công ty, vốn, nhân sự, luật thuế…
- Bạn có thể cho thuê máy móc để khai thác vàng tại Ghana, nhưng chỉ có thể cho các công ty có giấy phép thuê, nếu không bạn có nguy cơ bị tịch thu máy móc.
Một số vấn đề khác khi làm ăn tại Ghana:
- Tuyệt đối không tin người Ghana khi họ đưa ra những kế hoạch/dự án rất đẹp bằng mồm mà không có một kế hoạch kinh doanh cụ thể từ tài chính, tổ chức, nhân sự…
- Không để người Ghana giữ tiền của bạn
- Không giao quyền quá lớn cho người Ghana trong liên doanh (hoặc trong ban giám đốc)
- Khi thành lập công ty, để thuận tiện thì thường có tên 1 người Ghana tham gia, nhưng hãy hạn chế cổ phần ở mức tối thiểu và nếu như đã thành lập công ty xong thì hãy đổi tên cổ phần đó cho người khác (người Việt).
- Không thực hiện theo “kế hoạch” của người Ghana nếu bạn chưa kiểm chứng chính xác toàn bộ mọi vấn đề.
Tất cả những điều nói trên đúng với mọi công ty thương mại, xuất nhập khẩu, sản xuất, khai thác nội địa… Đây là kinh nghiệm đã đúc rút của chúng tôi trong 10 năm qua, hi vọng các doanh nghiệp Việt Nam rút kinh nghiệm khi thực hiện giao thương tại Ghana.
Bình luận